Xizmatga moslashish deganda, biz yangi tayinlangan xodim, uning aqliy faoliyati va xulq-atvori mehnat muhiti qoidalari va talablariga muvofiq shaxsiy rivojlanishini nazarda tutuvchi professional muhit o‘rtasida faol va uyg‘un o‘zaro munosabatlarni o‘rnatishni tushunamiz. Davlat xizmatiga xos bo‘lgan yuqori nevropsixik stress, ko‘p qirrali vazifalar hamda vaqt yetishmasligi xodimning moslashuvchan resurslariga yuqori talablarni qo‘yadi. Shu munosabat bilan, davlat xizmatlari xodimlari yangi avlodining psixologik xususiyatlarini o‘rganish davlat xizmatlarining kadrlar salohiyatini mustahkamlash va saqlash, moliyaviy imkoniyatlardan samarali foydalanish uchun ularning innovatsion fazilatlarini tushunish zarurati bilan belgilanadi. Xotin-qizlarning davlat xizmatlariga moslashishi ko‘p qirrali jarayon bo‘lib, uni tadqiq etish bugungi kunda ayollarning faol “karyeraviy o‘sish” elementlarini aniqlashda muhim ahamiyat kasb etadi. Maqolada ushbu muammo yuzasidan olib borilgan empirik tadqiqotlarning natijalari tahlil qilinadi

Maqolada mustaqillik yillarida O‘zbekistonda mahalla institutining rivojlanishi, uning mahalliy o‘zini o‘zi boshqarish tizimidagi noyob roli hamda ijtimoiy barqarorlik va demokratiyani ta’minlashdagi ahamiyati ko‘rib chiqiladi. Mahalla ananaviy qadriyatlar boshqaruvining zamonaviy talablari bilan uyg‘unlashtirgan, davlat va jamiyat o‘rtasidagi aloqa rolini o‘taydigan noyob ijtimoiy institut sifatida taqdim etilgan

Maqolada yangi taraqqiyot bosqichida O‘zbekistonda oilaviy munosabatlarning ijtimoiy-iqtisodiy va huquqiy asoslarini shakllantirishning dolzarb masalalari muhokama qilinadi. Oila va nikoh instituti rivojlanishining asosiy tendensiyalari, demografik jarayonlar tahlil qilinadi va oilaviy qadriyatlar institutini mustahkamlashga qaratilgan davlat siyosatiga alohida e’tibor qaratiladi. Oilaviy munosabatlarni tartibga solishning huquqiy asoslari, ularni takomillashtirish muammolari va istiqbollari ko‘rib chiqiladi hamda O‘zbekistonda oilalarning ijtimoiy-iqtisodiy ahvolini yaxshilash bo‘yicha kompleks chora-tadbirlarni yanada rivojlantirish zarurligi to‘g‘risida xulosalar chiqariladi

Ushbu maqolada harbiy ijtimoiy ishning huquqiy asoslari, harbiy ijtimoiy ish doirasidagi huquqiy ta’limga bo‘lgan ehtiyoj, harbiy xizmatchilarni ijtimoiy himoya qilish sohasidagi asosiy va eng qiyin muammo ularning huquqlarini qonun bilan ta’minlash bilan emas, balki harbiy xizmatchilarning huquqiy tayyorgarligi, huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yеtarli darajada ta’minlash ekanligi ta’kidlangan. Harbiy xizmatchilarning ijtimoiy muammolarini hal qilishda davlat hokimiyati va mahalliy o‘zini o‘zi boshqarish organlari bilan hamkorlik, harbiy ijtimoiy ishning asosiy vazifalaridan biri ekanligi ko‘rsatilib, harbiy xizmatchilarning huquqiy madaniyatini amalga oshirishda ularning huquqiy va ijtimoiy himoyasini ta’minlash eng muhim shart ekanligi ochib berilgan

Ushbu maqolada intellektual migratsiyaning nazariy asoslari, uni keltirib chiqaruvchi omillar va uning sabablari, shuningdek, intellektual migratsiyaning asosiy turlari haqida ma’lumotlar tahlil qilindi. Intellektual migratsiyaning barcha jihatlari ko‘rib chiqilib, kerakli taklif va tavsiyalar berildi

Ushbu maqolada o‘zaro salbiy munosabatda bo‘luvchi, nizolashib turuvchi ota-onalar, ularning turmush tarzi, bir-birlariga va farzandlariga nisbatan bo‘lgan munosabatlari, oiladagi nizo va uning asosiy sabablari, oila a’zolarining o‘zaro munosabatlarida jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin bo‘lgan masalalar bayon etilgan

Ushbu maqolada bir-birlariga nisbatan salbiy munosabatda bo‘luvchi, bir-birlari bilan nizolashib turuvchi ota-onalar, ularning turmush tarzi, bir-birlariga va farzandlarga nisbatan bo‘lgan o‘zaro munosabatlari, oiladagi nizo va uning asosiy sabablari, oila a’zolarining o‘zaro munosabatlarida jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin bo‘lgan masalalar bayon etilgan

Shaxsning o‘zining qaysi jinsga mansubligini anglashi va baholashi shaxslararo munosabatlarda muhim rol o‘ynaydi. Maqolada shaxsning o‘z-o‘zini identifikatsiya qilishi va gender identifikatsiya jarayoniga ta’sir qiluvchi omillar tahlil qilingan. Gender indentifikatsiya jarayonida etnomadaniy o‘ziga xosliklar ta’siri bayon qilingan

Demokratik jarayonlarning sifati va samarasini oshirish maqsadida mamalakatimizda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarni “shaxs – millat – fuqaro – davlat o‘rtasidagi muloqot” tizimida muloqot shakllantirib borishning ahamiyati falsafiy jihatdan ochib berilgan

O‘z joniga qasd qilish sog‘liqni saqlashning dolzarb muammosidir, biroq O‘zbekistonda uning muhokamasi ko‘pincha madaniy va ijtimoiy to‘siqlarga duch keladi. Muammoni yashirish jamoat salomatligiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi bilan birga, o‘z joniga qasd qilishning oldini olishni qiyinlashtirishi ham mumkin. Ushbu maqola O‘zbekistonda o‘z joniga qasd qilish xatti-harakatlarining asosiy sabablari – mavzu haqida sir saqlash oqibatlari va bu muammoning jamiyat va davlat institutlari darajasida muhokama qilishning ahamiyatini ko‘rib chiqadi. Ruhiy salomatlik haqida ochiqlik va o‘z joniga qasd qilishning oldini olish bo‘yicha faol harakatlar fuqarolarning farovonligini oshiradi

Ushbu maqolada pedagoglar faoliyatidagi pozitiv fikrlash, pozitiv kayfiyat va bugungi kundagi zamonaviy pedagoglar faoliyatidagi o‘z-o‘ziga bo‘lgan munosabat tushunchalari yoritilgan. Mualliflar tomonidan pozitiv fikrlashning salomatlikka ta’siri hamda kundalik hayotda pozitiv fikrlashning ish faoliyatida muvafaqqiyatga erishish bilan bog‘liq masalalari ham yoritilgan. Shu bilan birga, shaxsiy va kasbiy o‘z-o‘zini anglash va boshqalarga nisbatan optimistik hayrihohlik munosabati, faoliyat va kundalik hayot muammolarini muvafaqqiyatli hal qilish bilan bog‘liq fikrlar keltirilgan

Respublikamiz oliy o‘quv yurtlarida gender tadqiqotlarining o‘rganilishi bo‘lg‘usi mutaxassislar tafakkurining dunyodagi eng yangi tahliliy yutuqlar asosida rivojlanganiga emas, balki mazkur sohaning O‘zbekiston ilm-fanida yanada rivojlanishiga yordam berishi, shubhasiz. Maqolada talabalarda ma’naviy kompetensiyalarni rivojlantirishda gender tenglik va farqlar tushunchasiga nisbatan yondashuvlar tahlil qilingan

Ushbu maqolada harbiy ijtimoiy ishning huquqiy asoslari, harbiy xizmatchilarni ijtimoiy-huquqiy himoya qilishning faol shakllari hamda ijtimoiy huquqlarining asosiy kafolatlari ochib berilgan. “Kafolatlar” tushunchasi harbiy xizmatchilar va ularning oila a’zolarining ijtimoiy huquqlarini amalga oshirishga qaratilgan obyektiv va subyektiv omillar, shartlar va vositalarning yig‘indisi sifatida tavsiflanadi

Davlat va jamiyat ijtimoiy hayotida yuzaga kelayotgan muammolarga ilm-fan orqali yechim izlash muhim ahamiyat kasb etadi. Maqolada ilm-fan sohasidagi xotin-qizlarning hayotida ta’lim va ilm-fanning o‘rni, ijtimoiylashuviga ta’siri hamda mazkur sohadagi xotin-qizlarning ijtimoiy qiyofasiga xos xususiyatlarni aniqlash asosida aniqlangan asosiy jihatlarning tadqiqot natijalari yoritilgan

Mazkur maqola oiladagi sibling maqomi va sibling munosabatlarining shaxs shakllanishiga ta’siri, farzandlarning sibling maqomi va uning xarakter xususiyatidagi o‘rni yoritib berilgan. Oilada farzandlarning maqomi ularning kelajakdagi ijtimoiy hayotdagi o‘rniga ta’siri va shu ta’sir natijasida jamiyatda o‘rin topishi haqida ma’lumotlar berib o‘tilgan. Bir oiladagi tug‘ishganlarning bir-birlaridan farq qilishlari, ularning qiziqishlari, qobiliyatlari, motivatsiyalari, faoliyati, muloqoti hamda xarakteriga sibling maqomi hayoti davomida katta ta’sir o‘tkazib keladi. O‘zbek oilalaridagi serfarzandlik farzandlar muloqotchanligini oshirish, faoliyatda jadal harakat qilish, o‘z qobiliyat va layoqatlarini ochiq-oydin namoyon etishda psixik
taraqqiyotining juda yaxshi rivojlanishiga yordam beradi

Mazkur maqolada o‘smirlarning pulga bo‘lgan munosabatida jamiyatning ijtimoiy-psixologik ta’siri o‘rganilgan. O‘smirlarning iqtisodiy tushunchalarini shakllantiruvchi asosiy ijtimoiy omillar, oilaviy muhit, ta’lim tizimi va atrof-muhitning ahamiyati tahlil qilingan. Shuningdek, ularning pulga bo‘lgan shaxsiy munosabati va bu munosabatga ta’sir etuvchi jamiyatning ijtimoiy va madaniy jarayonlari o‘rganilgan

Mazkur maqolada yapon xalqi ta’lim va tarbiya tizimining pedagogik asoslari borasida fikr yuritilib, unda kunchiqar davlatning dunyo ta’lim standarti uchun namuna bo‘la oladigan ta’lim jarayoniga oid davlat siyosati borasidagi qarorlar va farmonlar haqida ham mushohada yuritiladi. O‘z tarixida ta’lim tizimidagi islohotlar evaziga yuqori taraqqiyotga erishgan mamlakatlar tajribasini o‘rganish bugungi kunda mamlakatimiz ta’limida kechayotgan o‘zgarishlarni teranroq tushunishga yordam beradi. Bizning Yaponiya tajribasiga murojaat qilishimizning boisi yapon millatining urf-odatlari, milliy qadriyatlari, oilaviy munosabatlari xalqimiz qadriyatlariga yaqinligidir

Maqolada pensiya ta’minotining gender masalalari tahlil qilingan. Jahonda ayollarning pensiya ta’minotidagi mavjud muammolar hamda tendensiyalar yoritilgan. Shuningdek, ayollar pensiya ta’minotini yaxshilash borasida dunyo davlatlarida amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar va dasturlardan misollar keltirilgan

Ushbu maqolada oilaviy nizolarni bartaraf qilishda oilaviy mediatsiyaning roli Turkiya tajribasi misolida o‘rganilgan bo‘lib, Turkiyada oilaviy mediatsiya institutining shakllanishi va rivojlanishining tarixiy, huquqiy va ijtimoiy jihatlari tahlil qilingan hamda uni rivojlantirish uchun davlat tomonidan amalga oshirilayotgan islohotlar, mediatorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi shaxslarga qo‘yiladigan talablar, oilaviy mediatsiyaning o‘ziga xos jihatlari bayon etilgan. Shuningdek, mazkur ishda oilaviy mediatsiya institutini O‘zbekistonda rivojlantirish borasida Turkiya tajribasidan foydalanish mumkin bo‘lgan jihatlari haqida so‘z boradi

Maqolada Turkiston matbaachiligining shakllanishi, rivoji va milliy uygʻonish gʻoyalari bilan sugʻorilgan demokratik va gumanistik qarashlari hamda modernizatsiya jarayonini boshdan kechirayotgan oʻzbek matbuotining shakllanishida jadid matbuotining oʻrni va ahamiyati tahlil qilingan. Milliy istiqlol, ozodlik, hurfikrlilik, tenglik, adab va ilm-u ma’rifat, til va madaniyat sohalarini yuksaltirish uchun milliy matbuotni rivoj toptirish nechogʻli muhim masala ekani Yangi Oʻzbekistonning taraqqiyot strategiyasi prizmasida ochib berilgan. Zamonaviy dunyoning yangi manzarasida milliy mentalitetni asrash, urfodatlarga sodiqlik, vatanparvarlik va istiqlol fidoyilarini tarbiya qilishda gazeta, jurnal, kitob va boshqa ommaviy axborot vositalarining jahonshumul vazifasi, milliy matbuotning porloq tarixi va buyuk istiqboli, jahon madaniyatining bir qismiga aylangan noyob durdonalari ijtimoiy-falsafiy talqin etilgan.

Xorijiy tilni o‘zlashtirishda motivatsiyaning ko‘p qirrali xususiyatini tushunish samarali til o‘rgatish va o‘rganish uchun juda muhim sanaladi. Maqola mavjud adabiyotlarni turli nazariy va empirik nuqtayi nazardan tahlil qilish orqali xorijiy tilni o‘zlashtirishda motivatsiyaning rolini hamda Gardnerning ijtimoiy-ta’lim modeli va oʻz taqdirini oʻzi belgilash nazariyasi kabi oʻrnatilgan asoslarga tayangan holda, turli kontekstlarda til oʻrganish natijalariga motivatsiyaning ta’sirini oʻrganadi. Muallif ilmiy tadqiqotlardagi kamchiliklar va muammolarni, jumladan, motivatsiyaning dinamik tabiatini va boshqa psixologik va ijtimoiy-madaniy omillar bilan murakkab o‘zaro ta’sirini aniqlab ochib beradi

Maqolada R.Lazarus tomonidan ilgari surilgan koping xulq-atvorining rivojlanish tarixi ko‘rib chiqiladi. Kognitiv, hissiy va xulq-atvorni o‘z ichiga olgan xatti-harakatlarni tushunish, shuningdek, ularning odamning stressli vaziyatlarga moslashishiga ta’siri tahlil qilinadi

Zamonaviy davrda har bir davlat о‘zining milliy borligini, uning mavjudligini belgilab beruvchi oila modelini globallashuvning ommaviy madaniy kо‘rinishlarining salbiy ta’siridan himoya qilish uchun bor kuchini sarflaydi. Ayni paytda, ayniqsa, Yevropa davlatlarida oila institutining zaiflashishi, ayrim hollarda hatto barbod bо‘lishi borasidagi tashvishlarning kuchayishi masalaning hayotiy ahamiyati va dolzarbligini yana bir karra namoyon etmoqda

Ushbu maqolada yosh oilalarda oilaviy munosabatlar, oila institutiga oid muhim davlat siyosatidagi ustuvor vazifalar, oilaviy munosabatlarda kuzatiladigan muammolar va ularning yechimi oʻrganilgan. Shuningdek, yosh oilalarda rollarga moslashuv, ota-onalar bilan munosabatlarni shakllantirishning dolzarb masalalari hamda yosh oila a’zolarining farzand tarbiyasiga doir tartib, odob-axloq qoidalarni, muloqot va kelishuv madaniyatini rivojlantirish faoliyati tahlil etilgan