2024-yil. 1-son.

Qadriyat yo‘nalishlari tizimi shaxs yo‘naltirilganligining mazmun jihatlarini belgilab beradi va uning atrofdagi olamga, boshqa insonlarga, uning o‘ziga bo‘lgan munosabatlari asosi, o‘z dunyoqarashi asosi va hayotiy faolligi motivatsiyasi o‘zagini, hayotiy konsepsiyasi hamda hayot falsafasining asoslarini tashkil etadi. Maqolada shu masalalar yuzasidan olib borilgan eksperimental tadqiqot natijalari bayon etilgan

Ushbu maqolada harbiy ijtimoiy ishning huquqiy asoslari, harbiy xizmatchilarni ijtimoiy-huquqiy himoya qilishning faol shakllari hamda ijtimoiy huquqlarining asosiy kafolatlari ochib berilgan. “Kafolatlar” tushunchasi harbiy xizmatchilar va ularning oila a’zolarining ijtimoiy huquqlarini amalga oshirishga qaratilgan obyektiv va subyektiv omillar, shartlar va vositalarning yig‘indisi sifatida tavsiflanadi

Gender – xotin-qizlar va erkaklar o‘rtasidagi munosabatlarning jamiyat hayoti va faoliyatining barcha sohalarida, shu jumladan, siyosat, iqtisodiyot, huquq, mafkura va madaniyat, ta’lim hamda ilm-fan sohalarida namoyon bo‘ladigan ijtimoiy jihati. Hozirgi Yangi O‘zbekistonda gender tenglik yuzasidan bir qator amaliy ishlar olib borilmoqda. Muallif arxiv materiallari, ilmiy tadqiqotlar natijalari va davriy nashrlar ma’lumotlaridan foydalangan holda O‘zbekiston ta’lim tizimidagi gender tenglik masalalari tarixiga nazar tashlashga harakat qilgan

Ushbu maqolada shaxsning oilaviy holati va uning tolerantlik darajasi o‘rtasidagi munosabatlar o‘rganiladi. Tadqiqot natijalarini tahlil qilish asosida oilaning mavjudligi yoki uning yo‘qligi shaxsning tolerantlik darajasiga sezilarli ta’sir ko‘rsatmaydi, chunki ushbu omil faqat o‘z his-tuyg‘ularini boshqarish darajasiga ta’sir qilishi mumkin, degan xulosa qilinadi. Didaktik aralashuv oilaviy va oilaviy bo‘lmagan shaxslarning tolerantligi orasida sezilarli farq qilmaydigan darajada shaxs tolerantligini tezda ochib berishi ta’kidlanadi

Gender institutlari jamiyatlarda jinslar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarni tartibga soluvchi, ijtimoiy-iqtisodiy dinamikaga sezilarli ta’sir ko‘rsatuvchi murakkab tizimlar, standartlar va xatti-harakatlardir. Ushbu maqola gender institutlarining ilmiy-nazariy asoslari va ularning ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlarini o‘rganadi. Sotsiologiya, iqtisod va gender tadqiqotlaridagi fanlararo tadqiqotlardan foydalanib, biz gender institutlarining murakkab xususiyatlarini ko‘rib chiqamiz, ularning hukumat, madaniyat hamda iqtisodiy tizimlar bilan kesishishini o‘rganamiz.

Muallif gender institutlarining odamlarning resurslar, imkoniyatlar va huquqlardan foydalanishiga ta’sirini tahlil qilgan va bu, o‘z navbatida, ularning hayotiy natijalariga ta’sir qiladi, ijtimoiy rivojlanishiga hissa qo‘shadi. Shuningdek, iqtisod, institutsional nazariya va tanqidiy nazariya kabi nazariy asoslar gender institutlari faoliyat yuritadigan va nomutanosibliklarni davom ettiradigan murakkab jarayonlarni tushunish uchun qimmatli istiqbollarni taqdim etadi. Bundan tashqari, muallif turli ijtimoiy-iqtisodiy muhitda gender institutlarining turfa shakllari va ta’sirini aniqlashtirish uchun turli kontekstlardagi empirik ma’lumotlarni ko‘rib chiqqan. Ushbu maqola ilmiy tushunchalar va nazariy qarashlarni uyg‘unlashtirib, gender institutlarining ijtimoiy-iqtisodiy asoslari haqidagi bilimimizni oshiradi. Unda ushbu institutlarning inklyuziv rivojlanishiga ko‘maklashish va gender tengligi kun tartibiga erishishdagi ahamiyati ta’kidlangan. Bu adolatli va barqaror jamiyatlarni rivojlantirish uchun gender tuzilmalarini o‘zgartirishga intiladigan multidisipliner tadqiqotlar va siyosiy harakatlar zarurligini ta’kidlaydi.

Mazkur maqolada noto‘liq oila tushunchasi atroflicha o‘rganilgan. Xorijiy olimlarning noto‘liq oilalar bo‘yicha olib borgan tadqiqotlari tahlil qilingan

Demokratik jarayonlarning sifati va samarasini oshirish maqsadida mamalakatimizda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarni “shaxs – millat – fuqaro – davlat o‘rtasidagi muloqot” tizimida muloqot shakllantirib borishning ahamiyati falsafiy jihatdan ochib berilgan

Shаxs muаmmоsini tаdqiq еtish bоrаsidаgi zаmоnаviy tаdqiqоtlаrdа gеndеr mаsаlаsini оchiqlаshdа ko‘plаb urinishlаr kuzаtilаdi. Bu, birinchi nаvbаtdа, jаmiyаtdаgi ijtimоiy-psixоlоgik o‘zgаrishlаr bilаn bоg‘liq bo‘lgаn yоndаshuvlаrdа, yа’ni аyоl vа еrkаk munоsаbаtlаridаgi ustаnоvkаlаr, stеrеоtiplаr, xulq-аtvоrning ijtimоiy оbrаzlаridаgi trаnsfоrmаtsiyаlаr bilаn bоg‘liq bo‘lаdi. Shаxsning gеndеr idеntivligining shаkllаnish xususiyаtlаri sоtsiоlоgiyа, psixоlоgiyа, pеdаgоgikа yo‘nаlishidа ilmiy tizimlаshtirilgаn bo‘lib, bu guruhlаrаrо vа shаxslаrаrо munоsаbаtlаr jаrаyоnidа аdеkvаt tushunchаlаrni аnglаsh imkоniyаtini yаrаtаdi. Shuningdek, kadrlar zaxirasini shakllantirishda gender tenglikni ta’minlashda ijtimoiy-psixologik omillarni ham inobatga olish muhim boʻlib, maqolada ushbu muammo yuzasidan olib borilgan empirik tadqiqotlarning natijalari tahlil qilinadi

Maqolada bo‘lajak o‘qituvchilarda kasbiy kreativ kompetentsiyalarni shakllantirishning nazariy tahlili muhokama qilinadi. Ta’lim muhitida ijodiy fikrlashni rivojlantirishga yordam beradigan uslub va strategiyalarga alohida e’tibor qaratiladi. Muallif, shuningdek, bir-birini to‘ldiradigan va o‘zaro ta’sir qiluvchi turli xil o‘quv profillaridagi o‘qituvchilarning ijodiy kompetensiyasi muammosi bo‘yicha olimlar tadqiqotlaridagi kognitiv komponent, motivatsion komponent, faoliyat komponenti va aks ettiruvchi komponent kabilarni o‘rganadi

Maqolada yosh kelinlarning oilaviy hayotga moslashishi va unga ta’sir etuvchi asosiy va yordamchi omillar ko‘rsatib o‘tilgan. Shuningdek, oila va undagi munosabatlar, nikoh tushunchasining ba’zi asosiy jihatlari hamda oilaviy munosabatlarga oid ijtimoiy-psixologik adabiyotlar haqida so‘z borgan

Xorijiy tilni o‘zlashtirishda motivatsiyaning ko‘p qirrali xususiyatini tushunish samarali til o‘rgatish va o‘rganish uchun juda muhim sanaladi. Maqola mavjud adabiyotlarni turli nazariy va empirik nuqtayi nazardan tahlil qilish orqali xorijiy tilni o‘zlashtirishda motivatsiyaning rolini hamda Gardnerning ijtimoiy-ta’lim modeli va oʻz taqdirini oʻzi belgilash nazariyasi kabi oʻrnatilgan asoslarga tayangan holda, turli kontekstlarda til oʻrganish natijalariga motivatsiyaning ta’sirini oʻrganadi. Muallif ilmiy tadqiqotlardagi kamchiliklar va muammolarni, jumladan, motivatsiyaning dinamik tabiatini va boshqa psixologik va ijtimoiy-madaniy omillar bilan murakkab o‘zaro ta’sirini aniqlab ochib beradi

Maqolada mahallaning ma’naviy xavfsizlikni ta’minlashdagi o‘rni va ahamiyati yoritib berilgan. Shuningdek, ma’naviy xavfsizlikni mafkuraviy, g‘oyaviy, madaniy, axborot-psixologik va milliy qadriyat kabi sohalarga oid tahdidlarning oldini olish bo‘yicha mahallaning o‘ziga xos funksiyalari tahlil qilingan

Ushbu maqolada o‘zaro salbiy munosabatda bo‘luvchi, nizolashib turuvchi ota-onalar, ularning turmush tarzi, bir-birlariga va farzandlariga nisbatan bo‘lgan munosabatlari, oiladagi nizo va uning asosiy sabablari, oila a’zolarining o‘zaro munosabatlarida jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin bo‘lgan masalalar bayon etilgan

Zamonaviy dunyoda ijtimoiy tadbirkorlik ijtimoiy-iqtisodiy barqaror rivojlanishning samarali vositalaridan biriga aylandi. Biznes prinsiplarini ijtimoiy va atrof-muhitga ijobiy ta’sir ko‘rsatish maqsadlari bilan birlashtirgan holda kambag‘allik, ishsizlik, ta’lim va sog‘liqni saqlash xizmatlaridan to‘laqonli foydalanish kabi ijtimoiy muammolarni hal etish orqali ijtimoiy tadbirkorlik innovatsiyalarini yaratish, barqaror rivojlanish, shuningdek, zaif guruhlar va butun jamiyat uchun hayot sifatini yaxshilashda muhim rol o‘ynaydi. Ushbu maqolada muallif sotsiologik tadqiqotlar natijalariga asoslanib, ijtimoiy tadbirkorlikni rivojlantirishning gender jihatlari va ijtimoiy tadbirkorlikni rivojlantirishda gender masalalarni inobatga olish resurslarini tahlil qilgan

Ushbu maqolada bolaning ijtimoiylashuviga ta’sir qiluvchi omillar oʻrganilgan. Shaxsning ma’naviy-axloqiy, ijtimoiy-iqtisodiy jihatdan ijtimoiylashuvida oilaning oʻrniga e’tibor qaratilgan

Maqolada talabalarning xatti-harakatlarini o‘z-o‘zini boshqarish so‘rovnomasi bo‘yicha psixodiagnostik tekshiruv natijalari tahlil qilinadi. Shuningdek, umumiy kommunikativ bag‘rikenglik diagnostikasi so‘rovnoma bo‘yicha talabalarni psixodiagnostik tekshirish natijalari ham aniqlanadi

Mazkur maqolada muallif olimlarning tadqiqotlari asosida mehnat migratsiyasi haqida qisqacha to‘xtab o‘tiladi. Shuningdek, mehnat migrantlarining farzandlari bilan o‘tkazgan amaliy tadqiqoti natijalarini bayon qilgan holda mehnat migratsiyasining mamlakatimiz uchun ijobiy va salbiy oqibatlarini tahlil qiladi

Mazkur maqolada yapon xalqi ta’lim va tarbiya tizimining pedagogik asoslari borasida fikr yuritilib, unda kunchiqar davlatning dunyo ta’lim standarti uchun namuna bo‘la oladigan ta’lim jarayoniga oid davlat siyosati borasidagi qarorlar va farmonlar haqida ham mushohada yuritiladi. O‘z tarixida ta’lim tizimidagi islohotlar evaziga yuqori taraqqiyotga erishgan mamlakatlar tajribasini o‘rganish bugungi kunda mamlakatimiz ta’limida kechayotgan o‘zgarishlarni teranroq tushunishga yordam beradi. Bizning Yaponiya tajribasiga murojaat qilishimizning boisi yapon millatining urf-odatlari, milliy qadriyatlari, oilaviy munosabatlari xalqimiz qadriyatlariga yaqinligidir

Maqolada yangi taraqqiyot bosqichida O‘zbekistonda oilaviy munosabatlarning ijtimoiy-iqtisodiy va huquqiy asoslarini shakllantirishning dolzarb masalalari muhokama qilinadi. Oila va nikoh instituti rivojlanishining asosiy tendensiyalari, demografik jarayonlar tahlil qilinadi va oilaviy qadriyatlar institutini mustahkamlashga qaratilgan davlat siyosatiga alohida e’tibor qaratiladi. Oilaviy munosabatlarni tartibga solishning huquqiy asoslari, ularni takomillashtirish muammolari va istiqbollari ko‘rib chiqiladi hamda O‘zbekistonda oilalarning ijtimoiy-iqtisodiy ahvolini yaxshilash bo‘yicha kompleks chora-tadbirlarni yanada rivojlantirish zarurligi to‘g‘risida xulosalar chiqariladi

Bugungi kunda oilalardagi munosabatlar barqarorligini ta’minlashda olib boriladigan ijtimoiy-pedagogik faoliyatga alohida e’tibor qaratish dolzarb ahamiyatga egaligi xususida nafaqat umumiy ijtimoiy-psixologik, pedagogik tadqiqotlar, balki sotsiologik olimlarning ilmiy izlanishlarida ham yoritilayotganiga guvoh bo‘lishimiz mumkin. Ushbu maqolada ham oila barqarorligini ta’minlashda er-xotin va farzandlar o‘rtasida ijobiy munosabatlarni yo‘lga qo‘yish masalasi ijtimoiy-pedagogik jihatdan tahlil etilgan

Ushbu maqolada yosh oilalarning ajrashishlar darajasi, sabablari, muammoli oilalar bilan ishlash, yosh oilalarda ajrashishlar darajasini kamaytirish hamda oldini olish yuzasidan taklif va tavsiyalar berilgan