Gender institutlari bo‘yicha ilmiy-nazariy qarashlar va ularning ijtimoiy-iqtisodiy asoslari

Mualliflar

  • Xonturayev Bobur

Annotasiya

Gender institutlari jamiyatlarda jinslar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarni tartibga soluvchi, ijtimoiy-iqtisodiy dinamikaga sezilarli ta’sir ko‘rsatuvchi murakkab tizimlar, standartlar va xatti-harakatlardir. Ushbu maqola gender institutlarining ilmiy-nazariy asoslari va ularning ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlarini o‘rganadi. Sotsiologiya, iqtisod va gender tadqiqotlaridagi fanlararo tadqiqotlardan foydalanib, biz gender institutlarining murakkab xususiyatlarini ko‘rib chiqamiz, ularning hukumat, madaniyat hamda iqtisodiy tizimlar bilan kesishishini o‘rganamiz.

Muallif gender institutlarining odamlarning resurslar, imkoniyatlar va huquqlardan foydalanishiga ta’sirini tahlil qilgan va bu, o‘z navbatida, ularning hayotiy natijalariga ta’sir qiladi, ijtimoiy rivojlanishiga hissa qo‘shadi. Shuningdek, iqtisod, institutsional nazariya va tanqidiy nazariya kabi nazariy asoslar gender institutlari faoliyat yuritadigan va nomutanosibliklarni davom ettiradigan murakkab jarayonlarni tushunish uchun qimmatli istiqbollarni taqdim etadi. Bundan tashqari, muallif turli ijtimoiy-iqtisodiy muhitda gender institutlarining turfa shakllari va ta’sirini aniqlashtirish uchun turli kontekstlardagi empirik ma’lumotlarni ko‘rib chiqqan. Ushbu maqola ilmiy tushunchalar va nazariy qarashlarni uyg‘unlashtirib, gender institutlarining ijtimoiy-iqtisodiy asoslari haqidagi bilimimizni oshiradi. Unda ushbu institutlarning inklyuziv rivojlanishiga ko‘maklashish va gender tengligi kun tartibiga erishishdagi ahamiyati ta’kidlangan. Bu adolatli va barqaror jamiyatlarni rivojlantirish uchun gender tuzilmalarini o‘zgartirishga intiladigan multidisipliner tadqiqotlar va siyosiy harakatlar zarurligini ta’kidlaydi.

Kalit so‘zlar:

gender gender tengsizligi mehnat bozori

Muallif biografiyasi

Xonturayev Bobur

“Oila va xotin-qizlar” ilmiy-tadqiqot instituti
bo‘lim boshlig‘i, iqtisodiyot fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD)

Bibliografik manbalar

Mohr, J., & White, H. (2008). How to model an institution. Theory and Society, 37, 485-512. https://doi.org/10.1007/S11186-008-9066-0.

Meadows, P. (1967). The Rhetoric of Institutional Theory. Sociological Quarterly, 8, 207-207. https://doi.org/10.1111/J.1533-8525.1967.TB01048.X.

Acker, J. (1990). “Hierarchies, Jobs, Bodies: A Theory of Gendered Organizations.” Gender & Society, 4(2), 139-158.

Messner, Michael. 2009. “Boyhood, Organized Sports, and the Construction of Masculinities.” Pp. 119-135 in Reconstructing Gender: A Multicultural Anthology by Estelle Disch. Boston. McGraw-Hill Higher Education.

Epstein, C. (2007). Great Divides: The Cultural, Cognitive, and Social Bases of the Global Subordination of Women. American Sociological Review, 72. pp. 1 – 22 // https://doi.org/10.1177/000312240707200101.

McCarthy, L., & Moon, J. (2018). Disrupting the Gender Institution: Consciousness-Raising in the Cocoa Value Chain. Organization Studies, 39. pp. 1153 – 1177 // https://doi.org/10.1177/0170840618787358.

Kronsell, A. (2006). Feminist Methodologies for International Relations: Methods for studying silences: gender analysis in institutions of hegemonic masculinity., 108-128. https://doi.org/10.1017/CBO9780511617690.008.

Martin, P. (2004). Gender As Social Institution. Social Forces, 82. pp. 1249 – 1273 // https://doi.org/10.1353/sof.2004.0081.

Youngberry, A., & Prangnell, J. (2013). Fences, Boats and Teas: Engendering Patient Lives at Peel Island Lazaret. International Journal of Historical Archaeology, 17. pp. 445-464 // https://doi.org/10.1007/S10761-013-0233-2.

Staveren, I., & bode, O. (2007). Gender Norms as Asymmetric Institutions: A Case Study of Yoruba Women in Nigeria. Journal of Economic Issues, 41. pp. 903-925 // https://doi.org/10.1080/00213624.2007.11507080.

Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 10-sinfi uchun ona tili darsligi. – Toshkent, 2022.

Kenney, S. (1996). New Research on Gendered Political Institutions. Political Research Quarterly, 49, 445 - 466. https://doi.org/10.1177/106591299604900211.

Connell, R. (1985). Theorizing Gender. Sociology, 19, 260 - 272. https://doi.org/10.1177/0038038585019002008.

Hearn, J. (2013). The sociological significance of domestic violence: Tensions, paradoxes, and implications. Current Sociology, 61, 152 - 170. https://doi.org/10.1177/0011392112456503.

Martin, P. (2004). Gender As Social Institution. Social Forces, 82, 1249 - 1273. https://doi.org/10.1353/sof.2004.0081.

Butler, J. (1990). “Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity.” New York: Routledge.

Crenshaw, K. (1989). “Demarginalizing the Intersection of Race and Sex: A Black Feminist Critique of Antidiscrimination Doctrine, Feminist Theory and Antiracist Politics.” University of Chicago Legal Forum, 1989(1), Article 8.

Beauvoir, S. de. (1949). “The Second Sex.” Paris: Gallimard.

Freud, S. (1924). “The Dissolution of the Oedipus Complex.” In J. Strachey (Ed. and Trans.), The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, Volume XIX (1923-1925): The Ego and the Id and Other Works (pp. 173-179). London: Hogarth Press.

Mead, M. (1935). “Sex and Temperament in Three Primitive Societies.” New York: William Morrow & Company.

Scott, J. W. (1986). “Gender: A Useful Category of Historical Analysis.” The American Historical Review, 91(5), 1053-1075.

Chang, K. (2018). “Rethinking Gender Institutions: Towards Progressive Transformation.” Gender & Society, 32(4), 563-589.

Smith, J., & Roberts, A. (2020). “The Role of Gender Institutions in Socio-Economic Development: A New Perspective.” Journal of Gender Studies, 29(3), 345-360.

Lee, K. (2021). “Transformative Potential of Gender Institutions: Beyond Reflection to Socio-Economic Change”. International Review of Sociology, 31(2), 204-223.

Goldin, Claudia. (1995). “The U-Shaped Female Labor Force Function in Economic Development and Economic History”. In Schultz, T. Paul (Ed.), “Investment in Women’s Human Capital and Economic Development,” pp. 61-90. University of Chicago Press.

https://www.nobelprize.org/

Elson, Diane. (2002). “Macroeconomics and Macroeconomic Policies from a Gender Perspective.” Public Finance and Management, 2(3). pp. 306-322.

Kabeer, Naila & Natali, Luisa. (2013). “Gender Equality and Economic Growth: Is There a Win-Win?” IDS Working Papers, 2013(417), pp. 1-58.

Unterhalter, Elaine. (2005). “Global Inequality, Capabilities, Social Justice: The Millennium Development Goal for Gender Equality in Education.” International Journal of Educational Development, 25(2), pp. 111-122.

Weiss, M. (2017). “The Impact of Gender-Inclusive Educational Policies on Economic Growth”. Journal of Education and Social Policy, 4(2), pp. 1-10.

O‘Connor, P. (2020). Why is it so difficult to reduce gender inequality in male-dominated higher educational organizations? A feminist institutional perspective. Interdisciplinary Science Reviews, 45, pp. 207-228 // https://doi.org/10.1080/03080188.2020.1737903.

Yuklashlar

Nashr qilingan

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Bobur, X. (2025). Gender institutlari bo‘yicha ilmiy-nazariy qarashlar va ularning ijtimoiy-iqtisodiy asoslari. MARKAZIY OSIYODA JAMIYAT, GENDER VA OILA Xalqaro Ilmiy Jurnali, 16–24. Retrieved from https://oila-ilmiy.uz/index.php/society-gender-family/article/view/125

Nashr

Bo'lim

Maqolalar

Kategoriyalar

Tegishli maqolalar

1 2 3 4 5 > >> 

Bundan tashqari, ushbu maqola uchun shunga o'xshash maqolalar uchun kengaytirilgan qidiruvni boshlang mumkin.